ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ

Δυναμώνοντας τη φωνή των intern στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Makis Mylonas

Tον περασμένο Ιούλιο, στο Facebook εμφανίστηκε μια σελίδα που καλούσε όλους όσους κάνουν πρακτική (interns) στους ευρωπαϊκούς θεσμούς των Βρυξελλών να πάρουν τα…σάντουιτς τους και την ώρα του διαλείμματος τους να συγκεντρωθούν στην Place du Luxembourg, ακριβώς έξω από το Ευρωκοινοβούλιο, για να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες απασχόλησης τους.

Με την υποστήριξη αρκετών ευρωβουλευτών, οι συγκεντρωμένοι ζήτησαν τα προγράμματα μαθητείας/άσκησης (internships) να αποκτήσουν ξανά το περιεχόμενο για το οποίο θεωρητικά δημιουργήθηκαν, δηλαδή την κατάρτιση και την εκπαίδευση των νέων ασκουμένων, κόντρα στην ευρέως διαδεδομένη πια πρακτική που θέλει τους ασκούμενους να αποτελούν απλώς φθηνό και αναλώσιμο εργατικό δυναμικό που κάνει την ίδια ακριβώς δουλειά με τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν 5,7 εκατομμύρια άνεργοι νεαρής ηλικίας και 4,5 εκατομμύρια φοιτητές και νέοι απόφοιτοι πανεπιστημίων συμμετέχουν κάθε χρόνο σε προγράμματα πρακτικής άσκησης κάπου στην Ε.Ε. Το 59% από αυτούς δεν αμείβεται και το 30% αυτών των προγραμμάτων άσκησης δεν έχει κανένα «εκπαιδευτικό» περιεχόμενο.

Τι δείχνει το Ευρωβαρόμετρο

Τον Νοέμβριο του 2013 δόθηκε στη δημοσιότητα σχετική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τη συμμετοχή 12.921 πολιτών (ηλικίας 18-35 ετών) από τα 28 κράτη μέλη της Ένωσης.

Το πρώτο εντυπωσιακό στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι μόλις το 38% των ερωτηθέντων συμμετείχαν μόνο μια φορά σε προγράμματα μαθητείας/πρακτικής άσκησης καθώς οι περισσότεροι συμμετείχαν περισσότερες φορές με το 22% μάλιστα να δηλώνει ότι συμμετείχε σε ένα τέτοιο πρόγραμμα περισσότερες από 3 φορές.

Ως προς το οικονομικό σκέλος, το 59% των προγραμμάτων αυτών δεν προσέφεραν απολύτως καμία αμοιβή ενώ το 53% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η όποια αποζημίωση λάμβαναν δεν αρκούσε για να καλύψει τα βασικά έξοδα διαβίωσης τους (ενοίκιο, φαγητό κ.α). Παράλληλα, το 80% των συμμετεχόντων στην έρευνα απάντησαν ότι oι συνθήκες εργασίας (ωράριο, φόρτος εργασίας, κ.α) τους ήταν ακριβώς ίδιες με αυτές των κανονικών υπαλλήλων.

Μόνο το 62% εξ αυτών είχαν υπογράψει γραπτή συμφωνία με τον οργανισμό ή την εταιρία του προγράμματος, αν και το 73% των ερωτηθέντων διέθετε ασφαλιστική κάλυψη κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης.

Aξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το 71% των ερωτηθέντων υποστηρίζουν ότι η πρακτική άσκηση τους βοήθησε να βρουν μια κανονική δουλειά παρόλο που μόλις το 27% έλαβαν προσφορά εργασίας από τον οργανισμό ή την εταιρεία που έκαναν άσκηση.

Ένα κοινωνικό start-up προσπαθεί να αλλάξει τα πράγματα

Πριν από λίγους μήνες, τρεις φίλοι, όλοι τους πρώην intern σε διάφορους οργανισμούς, ίδρυσαν ένα κοινωνικό start-up με το όνομα «InternsGoPro» σε μια προσπάθεια να βάλουν μια τάξη στο χάος που αρχίζει να επικρατεί στα προγράμματα πρακτικής άσκησης.

Επικοινωνήσαμε με τον Régis Pradal, έναν εκ των συνιδρυτών της ΙnternsGoPro ο οποίος μας περίεγραψε πως ξεκίνησαν όλα. Ο ίδιος έκανε 3 φορές άσκηση σε διάφορους οργανισμούς και επιχειρήσεις με την πρώτη του εμπειρία να είναι κάτι παραπάνω από κακή καθώς όπως μας εξήγησε η αμοιβή που λάμβανε ήταν φοβερά χαμηλή με τον ίδιο να ζει κατά τη διάρκεια εκείνων των μηνών στα όρια της φτώχειας, κάτι που χαρακτήρισε απαράδεκτο.

«Όταν ξεκινάς την άσκηση, δεν γνωρίζεις αν οι συνθήκες είναι καλές ή κακές» μας εξηγεί και τονίζει ότι η δική τους προσπάθεια αφορά όχι μόνο στο να καταγγελθούν οι κακοί εργοδότες αλλά και να επιβραβευτούν οι καλοί, καλώντας όσους interns έμειναν ικανοποιημένοι από τις συνθήκες που συνάντησαν, να καταγράψουν την εμπειρία τους.

Εδώ και λίγες μέρες, στην ιστοσελίδα της ΙnternsGoPro λειτουργεί μια πλατφόρμα ηλεκτρονικής αξιολόγησης των διαφόρων θέσεων πρακτικής με βάση τα αποτελέσματα της οποίας θα γίνει ο ποιοτικός έλεγχος των εργοδοτών, πολλοί εκ των οποίων δείχνουν πάντως ήδη ενδιαφέρον συνεργασίας καθώς τουλάχιστον 20 επιχειρήσεις έχουν δεχθεί να αξιολογηθούν, μεταξύ των οποίων και η Microsoft.

«Πρώτος στόχος μας είναι η διαφάνεια και ο δεύτερος να φέρουμε τους κακούς εργοδότες προ των ευθυνών τους» τονίζει ο Pradal και μας εξηγεί ότι η προσπάθεια τους προς το παρόν αφορά μόνο το Βέλγιο αλλά φιλοδοξούν να την επεκτείνουν και σε άλλες χώρες. Τον επόμενο καιρό, σκοπεύουν μάλιστα να απευθυνθούν στα πανεπιστήμια της χώρας ώστε να γίνει ευρύτερα γνωστή η προσπάθεια τους.

«Περιμέναμε τρια ολόκληρα χρόνια κάτι να γίνει και δεν έγινε, γι’αυτό και πήραμε αυτή την ιδιωτική πρωτοβουλία» καταλήγει ο Pradal, προσθέτωντας ότι δεν αρκεί να ελπίζει κανείς μόνο στους πολιτικούς ηγέτες. Δίνοντας φωνή στους interns, η InternsGoPro θέτει έναν ρομαντικά φιλόδοξο στόχο: τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας υπέρ όσων εισέρχονται για πρώτη φορά σε αυτήν.

Οι φετινές εκδηλώσεις

Υπό την αιγίδα και της InternsGoPro, η φετινή διαδήλωση των interns ήταν καλύτερα οργανωμένη από την περσινή με τη συμμετοχή περίπου 200 ασκουμένων στη συγκέντρωση της Place du Luxembourg.

Mε τη 18η Ιουλίου να καθιερώνεται πια ως η μέρα των ασκουμένων (#internsday), στο Ευρωκοινοβούλιο διεξήχθη σχετική συζήτηση με τη συμμετοχή μάλιστα του αρμόδιου Ευρωπαίου Επιτρόπου για την Απασχόληση László Andor και της Ευρωπαίας Επιτρόπου για θέματα Εκπαίδευσης Ανδρούλας Βασιλείου.

Στηρίζοντας την πρωτοβουλία των interns, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υποψήφιος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών για την προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Martin Schulz έγραψε στο Twitter ότι οι άμισθες θέσεις πρακτικής άσκησης αποτελούν τη σύγχρονη μορφή εκμετάλλευσης του εργατικού δυναμικού.